O braku experiencyi mojej z psami, czyli do inszej noty prolegomena przygotowująca...

   Nigdym własnego nie posiadał kondla nawet najmarniejszego, to i łacno mi tu jaki psiarz zarzucić może, że mało co wiem o tem. W dziesięctwie nawet żem i pragnął może mieć jakiego, jak zapewne większość chłopców w mym wieku, na przygodach filmowego Szarika edukowanych, aliści Pani Matce mojej wszelkie psy się z punktu z okupacją kojarzyły, osobliwie zaś z tem, jak i zimową jaką nocą czterdziestego roku Sowieci pochwyconych Polaków, podług papierów pomieszkujących przed wojną po "niemieckiej stronie" , tymże Niemcom "oddawali". Ano oddawali albo podług zamysłu sekretnego, by ich może Niemce same przy tem wytłukły, a może też podług własnego zwyczajnego przy organizacji większości spraw za które się brali, bałaganu, nieudolności i niekompetencji, przy której każdy burdel się jawi jako ostoja porządku i sprawności... Nikt niczego z Niemcami nie uzgodnił, setki ludzi znagła uwolnionych już to z kazamatów twierdzy brzeskiej, jako Babcia moja z Mamą i Jej siostrą, już to z miejsc jakich inszych, pognanych zostało nad bużański brzeg, przy czem większość z nich rozumiała, że ich rozstrzelać pędzą, a Pani Matce mojej, naówczas dziewuszce pięcioletniej, po żywota kres zapadnie w pamięć potworny strach... i psy enkawudzistów, szalejące na smyczach z zajadłości.
   Niemce, o niczem nie uwiadomione, nagłą wrzawą na drugim brzegu poruszone i podejrzanym ruchem na Bugu po nocy, zinterpretowali tego po swojemu, jako jaką zaczynającą się inwazję, zatem najpierwsze w ruch poszły flary, zasię karabiny maszynowe i moździerze, któremi lód na zamarzniętej rzece kruszyli. Ludzi poginęło co niemiara, jak nie od kuli, czy odłamka, to potopionych w lodowatej wodzie, w którą wpadali z pękającego lodu, a i sporo może by i przeżyło, jeno ranionemi będąc, aliści nim rana doczekano i jakiej takiej co zorganizowawszy ratunkowej eskapady po tych, co jeszcze na lodzie może i żywi jeszcze nocą leżeli, to za sprawą mrozu tęgiego ranka nikt już tam żywy nie doczekał...  Ponoś do tych, co na sowiecki brzeg próbowali powrócić, strzelali jeszcze i sowieccy enkawudziści...
   Niewielu dobrnęło do zbawczego "niemieckiego" brzegu... szczęśliwie dla mego w ogóle istnienia, Macierz moja z familijantami cudem jakim nawet nie draśniętemi, po to by wyleźć pod niemieckie lufy... i wściec się chcące na smyczach trzymane psy...
   Pojmujecie zatem, że nie była Pani Matka moja psów miłośniczką, aliści nie tylko ona, bo w gospodarstwie Dziadka i Babci, choć to na wsi niemal nie do uwierzenia, także psa nigdy po wojnie nie było...
  Mnie z czasem wszelkie nawet i myśli o tem wywietrzały ze łba, a napotkawszy na ścieżkach swego żywota Panią_Wachmistrzowego_Serca, żem też i z punktu mógł o jakiejbądź myśli o psie przepomnieć, bo ta świata poza kotami nie widzi, a jak wiadomo - choć mi tu będziecie pewnie tysiączne dawać wyjątków przykłady - jedne te stworzenia z wtórymi nie żyją na ogół we zgodzie... 
  Był jeszcze epizod drobny, za młodych mych lat, gdy koleżanki mojej wieloletniej familija, jakiej szansy ponoś wynalazłszy, by za onej uwolnieniem z internowania instancjonować, ruszyła do stolicy, by tam w tejże materyjej poruszyć kogo by się i może dało, w czem niejakich upatrywali nadziei, bo to familija znaczna i z koneksjami... Wypadki uprzedzając, niewiele natenczas wskórali, aliści widać jakiś kamyczek potrącili, co powolnej uruchomił lawiny, bo do pół roku byłaż nieboga na wolności i między bliskiemi, nawiasem za nie nadto naciąganym pozorom konieczności leczenia przypadłości groźnych... Moja zaś cała w tem rola była, bym przez tych dni parę domostwa im, majętności i psa przypilnował, przy czem psa należało jeszcze na spacer wyprowadzać i żreć dawać potworowi...
   Bydlę, w rzeczy samej tejże samej rasy, co i ów Szarik, jeno odeń chyba ze dwa razy większe, w każdem bądź razie ode mnie ważył wówczas więcej, co nie było bez znaczenia przy tych "spacerach" naszych. W każdym bądź razie wspomnienie tych zmagań, gdzie nierówną walkę toczyli odpasiony czworonóg, godzinami mięśnie ćwiczący w ogródku i studencina może i nie cherlawy, ale z pewnością też i nie osiłek, za to na wyleniałych podeszwach swych jedynych butów, usiłujący na zimowym lodzie i śniegu tegoż psa powstrzymać przed breweryj wyprawianiem, aportowaniem samochodów, cyklistów, kundli inszych i ich właścicieli, czasem i dziś mi się śni jeszcze i zwykle się wtedy budzę zlany zimnym potem, iście takim samym, z jakim wracałem, przemoczony i przemarznięty, po jakiej godzinie czy dwóch zmagań z tem bydlęciem... 
   Do dziś za to, gdzie bądź się nie znajdę u kogo, co takiego, mniejszego czy większego, czworonoga chowa, to takie stworzenie się do mnie ciśnie i dawaj próbować jakich wymusić drapań, czochrań, czy tam jakich zabaw inszych... Z nader rzadka się zdarzy, by mię obszczekało które, a i to najczęściej z daleka, zaś z bliska abo ucieka gdzie w kąt jaki, abo też i z nagła się zaprzyjaźnić próbuje...
  Ilem to razy ja się nasłuchał najbardziej durnego zdania o tem, jako to pies zawsze poznaje dobrego człowieka... Zwykle to mimo uszu puszczam, a czasem i mordę krzywię w jakiej uśmiechu podróbce, że niby doceniam, gdy na logikę, to gdyby tak było i psy by jakiejkolwiek w tej mierze miały moralności czy poczucia etyki, to Hitlera by jego własne zagryźć powinny, podobnie jak dziesiątki inszych satrapów i tyranów, wdzięcznie zawsze przez nadwornych fotografów czy malarzy uchwyconych przy zabawach z psami właśnie...  Że o tych, co się Pani Matce mojej śniły lat dziesiątki po nocach nie wspomnę...
   Podług mnie kundel każdy, nawet najwięcej rasowy, ma moralność całą tego rodzaju, że ten jest dobry, kto żreć daje i się czasem pobawić raczy, a jak jeszcze nie bije lub umiarkowanie tego czyni, to już pełnia psiego szczęścia. I jeśli każe inszego czasem pogryźć dwunoga, to widać tak trzeba i nie ma co łba sobie łamać nad tem... I na tem na razie tych rozważań pokończę, by do nich w nocie powrócić następnej, choć już niekoniecznie o psach...