O obyczajach rodaków w Paryżu...

...jednakowoż nie o spółcześnych mi idzie, jeno o tych, co w orszaku Władysława IV się znajdywali, gdy ów się z Maryją Ludwiką z Gonzagów był żenił, a która tem najwięcej u nas zasłynęła, że po śmierci onegoż za brata jego poszła, Jana Kazimierza, będąc tem samym w dziejach naszych jedyną królową, co dwóch królów miała, nawiasem tak za jednego jak i wtórego miłości poddanych nie zyskując...
  Owoż tak o tych panach pisze Tallemant w swoich "Historyjkach":
"Oddano im pałac Vendome, do którego ciągnęły nieprzejrzane tłumy, gdyż wszyscy pragnęli na własne oczy zobaczyć ucztujących gości. Jedli bardzo niechlujnie, tamtejszym obyczajem racząc się prostym mięsiwem; sami zresztą zażądali, by im wydano strawne*. Najbardziej barbarzyńskie wydały mi się następujące praktyki Polaków: po obiedzie zwykli zamykać drzwi, żeby nikt nie mógł wyjść, następnie sprawdzali, czy niczego nie brak ze srebrnej zastawy, Bogiem a prawdą, wcale skromnej. Słyszałem, że pewnego razu, gdy im się rachunek nie zgadzał, prawie wszyscy sięgnęli do kordów i przerazili ogromnie asystę, która z drżeniem w sercu czekała, aż odnaleziono zgubę.
  W mieście pachołkowie ich byli dość bezczelni, często zabierali przekupkom owoce, nie płacąc ani grosza..."

  Ano i tak się nad tem tekstem od lat zastanawiam, bo pomijając przyrodzoną Tallemantowi wobec wszystkich bliźnich złośliwość, opis ten mi w małej jeno cząstce do znanych mi obyczajów naszych przystaje, ergo możności są podług mnie dwie... Alboż król w tę drogę pobrał grono wyjątkowo mało obyczajne... abo też paryżanie się u nas musięli dorobić paskudnej opinii o swej konduicie i towarzystwo po prostu się na nich mściło za owe grzechy prawdziwe czy imaginowane...:)
_______________

*tzn. zamiast zapewnić wikt, wypłacić do ręki kwoty nań przeznaczone, iżby sami mogli dysponować, co i jak jedzą...