O nienasyconem narodzie dziadów proszalnych i proweniencyi chałtur...

   Dla przyczyn pewnych, o których mi lepiej zmilczeć:), żem się czas jaki temu z Panią_Serca_Mego był kapkę powadził, za czym żem k'tej myśli przyszedł, że dla udobruchania Onej nie starczy leda jaki wiecheć i całunków tkliwych moc..:(

  Tedy westchnąwszy ciężko nad Fortuny meandrami żem się był zdeklarował w gotowości pójścia w obce kraje i przywleczenia krokodyla jakiego lubo inszego źwirza dzikiego, by go u stóp bogdance rzucić. Ofiara moja kwaśno nader przyjętą została, jakoż i wtóra, że wstążkę w Jej barwach upiąwszy na szyszaku, pójdę przez świat, by po turniejach rozlicznych chwałę i urodę Jej głosić, wszytkich coby przeciwnego mniemania byli na udeptanej ziemi, z Bożą pomocą, pokonując... Ano...przyszło k'temu żem zajadłości niewieściej nie docenił i jakom myślił, że się wykpię jakiej rzeki zawróceniem, lubo stajni Augiaszowych ochędożeniem, tom nawet nie dumał, jak srogim terminom mnie białogłowa moja poddać gotowa...:(((

  Owoż, by na łaskawsze spojrzenie zasłużyć ni mniej, ni więcej jeno przyszło automobila uruchomiwszy, pojechać ku hali ogromnej, towarami rozlicznemi naszpikowanej, gdziem podług listy sprawunki miał poczynić! Na nic się zdały błagania moje, by mi tak srogiej kary nie czyniono...:((( ...na nic pertraktacye misterne, by jeno kosz załadować, a już do kassy nie musieć stać:(((... Fortelu jeszczeć na mnie zażyto, jako to barszczu megoż ulubionego dane mi kosztować będzie jako ingrediencji k'niemu potrzebnych przywiezę...

  Tak więc, rad nierad, żem pobrnął do tej czeluści piekielnej, pełnej person niedomytych, pacholąt rozbrykanych, wózków ścieżki wszytkie taraszących i wrzasków z megafonu muzykę imitujących. Do tej otchłani, gdzie dzierlatki jakie sepleniące wtykać mi będą jakie cztery puszki mi niepotrzebne za cenę trzech zbytecznych; gdzie nie opedzić się człekowi od jakowych promocyi, podług których padlinę jaką, widno już świeżej żadną miarą udawać nie mogącej..."niemal darmo" dawać mi będą...:(((

  Aleć cóż było czynić? Pojechałem i ja na Golgotę moją... żem w horrorach nie gustujący, to i większą część onej wyprawy zmilczę i pisać nie będę jakem z kwadrans trudził siebie i inszych wyrozumieć probując, czem się jeden proszek ode drugiego odróżnia...:(((; jakiem męki przechodził odcyfrować probując za ileż to dni, tego co kupić zamierzam nawet i psi się nie chwycą... dość, żem na koniec do automobilu z koszem po brzegi napełnionem, a sakiewką pustą przybył.

   I tu mnie czekać, bodaj największa dnia tego niespodzianka czekała... Mąż jeden bezdomny, com go już parę razy był na tem parkingu spotykał, ku mnie się pokwapił o pożywienie prosząc...

   Tum Czytelnikowi miłemu winien osobne mego do ludzi owych, potocznie menelami (łac. - vir menelis:) zwanych odnoszenie przedstawić. Jako z takich sprawunków wychodzę, tom po większej częsci w takiej ku bliźnim przyjaźni, że komu życie miłe, lepiej czyni z drogi mi schodząc, co się takoż i onych bezdomnych tyczy. Jako mnie gdzie za inszą okazyją ucapią, gdym humoru spolegliwszego, zdarza się, a i owszem że pomnąc, jako za inszym losu odmienieniem sam bym może po ludziach kwapił się wsparcia szukać, że tam grosz jaki takiemu, czy inszemu rzucę, nigdyż jednak takiemu, co pjany, luboż ani wątpliwości jednej, że za chwilę za moje pić będzie... Tutaj już taki niejaki nadto dłużej potrudzić się musi, by kamienne serce moje zmiękczyć. Przyznam, żem nader podatny na koncepta wymyślne...exemplum jeden z sąsiadów moich, z lat mnogich już gatunku vir menelis klasyk, niechybny autoritatis  w dziedzinie porównawczej win owocowych, co mię lat temu już z dziesiatek będzie jako raz pierwszy zaczepił, cale grzeczno pytając, zalibym nie miał co przeciw, by ów z kompanionami zdrowie moje wypił. Żem zawżdy o zdrowie swoje staranie miał, tedym konceptowi przyklasnął, aleć sie pokazało, że tu trudność niejaka się ujawniła, a takaż mianowicie, że gentlemani owi chwilowo płynność finansową utraciwszy nie byli zdolni do inwestycji niezbędnej, by ów toast spełnić... Pojmując zatem mą rolę, żem dokonał owej inwestycji niezbędnej, koncept zaczepki doceniając... przez lata mnogie wieleż dysput między nami było, gdziem przymuszał sąsiada do konceptu wysilenia, by darmo jednak owej fundy nie czynić, aż na koniec wyznał mi on, że relacye nasze postrzegać począł jako mecenat swoisty. Jakem się objaśnień domagał, tom posłyszął, że dawni mecenasi po prawdzie artystów i wspomagali, aleć przecie nie darmo, jeno za jaki sztuki kęs, czy to konterfekt, czy rymów parę...takoż i ja datek na kufel jaki wręczając, że przecie onej dysputy zawżdym wymagał, mam to sobie za zasługę poczytać, że mózgowie sąsiada (w tem przypadku = artysty:))) nadal sprawnem utrzymuję:))...

   Męża spotkanego wracając, że znam, jużem prawił i ten ci nieborak już parę razy mię nagabując, przy czem nigdy o grosz, za to zawżdy jeno jadłem się kontentując...osobliwego mego zaufania dostąpił, a ninie dla fantazji jakiej niepojętej, żem okrom spyży takoż i po ekstrakt chmielowy był sięgnał, by mu go wręczyć, by i on miał jakie ukontentowanie z produkcji browarów naszych... Jakież moje zdziwienie przeogromne, gdym posłyszał, że dziękować dziękuje, ale nie weźmie, bo już miał był  z tem w życiu frasunków moc i wie że jak zacznie, tak już się nie wyrwie...a niezadług spotkanie ważne za pracą ma mieć, to i ryzykować nie myśli. I przyznam, że mąż ów dawno już był odszedł, zaczem jam, osłupiały wróconą mi wiarą w moce w menelach drzymiące, był się wreszcie ku domostwu wyzbierał zdarzenia zgoła inszego spominając, a i w niejakiej koincydencji będącego do dawniejszych tradycyj naszych względem dziadów zadusznych...

   Owoż  spomnianego sąsiada żem ongi ujrzał, jako ów się między automobilami krzątał, służby swe coraz to inszym polecając względem wózków po zakupach odprowadzeniu, w czem onego staranie nie o ordynek jaki pod marketem, a o owe monety w wózkach tkwiące, które za zwrotem wózka onemu przypadną... Ano i zdarzyło, żem dojrzał jako ów inszego jeszcze znajomka mego zdybał, ów zaś w jakiem niezwyczajnie dobrym będąc humorze, obdarował menelika i ponad miarę może. Ażem się po jagodach sam wyszczypał, zali nie śnię ja, że ów z zakupów własnych, a to bułek dobywa, a to kiełbasy, a to piwa sześciopak, zaczem jeszcze i groszem sąsiada mego wspomógł...

   Oczu przetarłszy, nie zdzierżyłem i jako ten ze zdobyczą swą gdzie przepadł, podszedłem i ja, znajomka pozdrawiając, nie przecie nadzieją kierowany, że i mnie co skapnie, jeno by ów mi przyczynę wyłożył tej niezwyczajnej hojności swojej, co przecie jak go z dawna znam, żem dopotąd u niego tej cechy nie dojrzał... ów zaś mię ze śmiechem tłomaczy, że na loteryi wygrał, a że nie milijony, jeno złotych nawet i nie sto, to i uznawszy, że łatwo przyszło, tedy łatwo niech i precz idzie, umyślił był, by tego rozdać wszytkiego, co też był i uczynił...

   Zadumałżem się ja nad tem, aleć nie nadto długo, bo to łacno sobie mózg spsować, jako człek czynnościom tak ciężkim nienawykły i byłbym rzeczy ze szczętem przepomniał, gdybyż za mojem napowrotnem wyjściem się i mnie ów sąsiad nie napatoczył... Wszelkie jego zwyczajne supliki żem przerwał, aluzyją czyniąc, że się chyba dość już na dziś obdarowanem czuje, co ów przeczyć początkiem probował, tedym zdarzenia sprzed godziny mu w oczy przypomniał, na coż ów mię począł na plewy brać, że to onemu darczyńcy się rzkomo wózek przewrócił i jeno to dawał co zbite, czy zdeptane... Alteracyja mną na łgarstwo owo zatrzęsła i tak by trzęsła jeszcze i długo, aliści za zajechaniem w dom we śmiech się obróciła, bom spomniał że tej rzeczy już i antecessores naszy znali, czego exemplum ninie przewołam, a to za "Silva rerum" Xiędza Karola Żery*, franciszkanina drohiczyńskiego z ośmnastego wieku, któren szlachcica pewnego pobożnego opisawszy, jako ów na dzień Zaduszny tęgiego wyprawił dziadom proszalnym obiadu, a okrom tego, że ów był i obfity, a i trzydniowy, to na ostatek ów jeszcze udarował wszytkich hojnie chlebem, mąką i okrasą, a jeszczeć przy tem dał i krowę...

   "Jeden z sąsiadów widząc to, rzecze: Choćbyś waszmość miodem ich wysmarował, to jeszcze powiedzą, że mieli wszystkiego zamało. Jakoż spotkawszy dziadów wywożących ładownym wozem zaduszne leguminy** i prowadzących ową krowę, pyta, czy mieli dość wszystkiego?

- Mieliśmy - odpowiadają dziadowie - chautury*** niezgorsze, ino krowę wybrano nam jałową: "A tak miał racyę ten szlachcic drugi, że nienasyconym i najchciwszym jest naród dziadów." 

__________________________

* Ów też i w swej "Torbie śmiechu" zapisał arcycennej perełki, a to piosnki ówcześnej dziadowskiej:

   Gdzie chautury, tam ja dziad,

   Gdzie wesele, tam ja swat,

   A gdzie chrzciny, tam ja kum,

   A gdzie piją, tam ja czum.

    Hej czum,  czum, czum!

    Hej czum, czum!

    But o but, noga o nogę,

    podkówkami krzeszę podłogę." 

co nawiasem, jeśli prawdziwe, nie najgorzej o stanie dziadowskim świadczy, skoroć onego i na buty i na podkówki do nich stać było...:))

** dziś za leguminę, choć i to słówka niebawem zaniknie pewnie, pojmujem już jeno pewien deser szczególny, dawniej jednak miano pod tem słowem pożywienie wszelkie z roślin ogrodowych, których można było zbierać ręką, bez sierpa pomocy, takoż sypkie jako kasze, mąki etc. Najwięcej zatem pod leguminami rozumieć należy wszelkich kasz, grochów, bobów i soczewic, z czego poprzez ową kaszkę na słodko warzoną przeszło to i do naszego dzisiejszego (czy już wczorajszego?) znaczenia...

*** chauturami zwano uczty na cześć i za dusze zmarłych, co nawiasem mię intryguje od lat, jakżeby to było, gdyby Mickiewicz swegoż poematu "Chauturami" nazwał, nie zaś "Dziadami"... Znalibyśmy i dziś chałtur powszednich naszych?:)