O warzeniu zupy z gwoździa...

Istoryję, którą opowiedzieć zamyślam, powiedał mi ociec i tyczyć się miała czasów walk Legijonów naszych z Moskalami. Nie wiem, zali powiestka prawdziwa, zali nie, czy się jego ojca tyczyła, czyli też jemu inszy kto był to powiedał. Słowem, nie wchodząc w jej prekambr i jurę, za ilem kupił, za tyle przedaję...i jakom wziął, taką oddaję...

  Owoż trefiło się, że legunów garść, zali to była kompanija, czy pluton, nie wiedzieć mi... utrudzona walkami i odwrotami ustawicznemi trafunkiem przyszła do wsi, gdzie mimo mowy znajomej, jakoby śród obcych się czuli. Takoż bowiem dojadła włościanom naszem ustawiczna konieczność goszczenia już to Moskali, już Austryjaków lubo Madziarów, którzy widzieli się im wszyscy dopustem Bożem, czyhającym jeno na ich kury, gęsi czy córek cnotę. Przyszło k’temu, że wszelakie mundury chłop witał splunięciem i jeno baczył, zali wszytka chudoba dobrze pochowana, a widły pod ręką. I chocia wynędzniali żołnierze nasi z utrudzenia na pysk nieledwie padali, a głodne kiszki grały takiego marsza, że i w Hofburgu, u Najjaśniejszego Pana musiało być słychać, kmiecie głuchymi ostali na wszelakie prośby i błagania o strawę. I trwali przy tem, chocia komenderujący legunami oficyjer płacić chciał za wszytko i to nie kwitami rekwizycyjnemi, które dla chłopa tyle wartały, że można było w nie tytuń uwinąwszy, cygareta skręcić, jeno prawdziwemi reńskiemi złotemi. Aliści, włościaninowi z wioski przyfrontowej, która lubo dziś cesarska, jutro może carska, a pojutrze czort jeden wie, może i sułtańska... wszytkie waluty marność nad marnościami... Cóż się tedy dziwić, że po czasie niejakim, utrudzony i zdesperowany oficyjer wraz przemyśliwać począł, zali nie kazać żołnierzom chałup i sąsieków przepatrzeć, obyczajem najezdników, a nie obywatelskiego wojska, którem leguny zaszczyt mienić się miały. Ode gwałtu i rabunków, godnych pamięci Hunów i jeszcze w onczas nieistniejącej Armii Czerwonej, uchronił oficyjera sierżant, któren wziął na swe barki dalsze pertraktacye. Historia o tem milczy, ale mniemam, że obyczajem wszytkich sierżantów, feldwebli, wachmistrzów i bosmanów świata wpierw wyczytał kmieciom ich genealogiję z nader soczystem, komentarzem tyczącym się prowadzenia macierzy i inszych niewieścich przodków, zapewne takoż i progenitury im nie oszczędzając...

  Na koniec sierżant stwierdził, że wobec takiego skąpstwa i braku uczuć krześcijańskich, wszytkiego się winni miejscowi, okrom zbawienia spodziewać, a żołnierzów swoich on że sam nakarmi, zupę na gwoździu im warząc. Po czem przykazał podkomendnym ogień rozpalić, kociołek nastawić i czekać, sam zasię k'kuźni miejscowej się udał, gdzie z kowala pomocą, hufnala niemal na łokieć wielgiego ukuli. Po czem kowalowi za trud i materiał zapłaciwszy, z hacelem tem był wrócił i z namaszczeniem do wody w kociołku gotowanej włożył. Oczywista, że przy tem mu nieledwie wieś cała towarzyła, a że hyr poszedł i po przysiółkach, że żołnierze zupę z gwoździa warzą, to ciekawskich z chwili na chwilę przybywać poczęło.

  Chwil parę sierżant jeno wodę w kociołku mięszał, za czym pokosztował jej nieco i skrzywił się, że mało słona. K'żołnierzom się zwracając przepytał, zali któren nieco soli nie ma, aleć żaden nie miał. Wraz jednak kmieć jeden babę swą w bok szturchnął, by ta soli z chałupy przyniesła. Sierżant podziękował, za sól chciał płacić, aleć chłop honorny się okazał i wszytcy wraz nadal czekali, jakaż to ta z gwoździa zupa się okaże... Niebawem sierżant znów popróbowawszy wywaru, narzekać począł, że z kminku liściem lepsza by się zdała. I pacierz nie minął, jako mu kminku przyniesiono... Potem toż samo się zdarzyło, gdy sierżant po tornistrach chocia paru krup i ziemniaków gwoli przysmaczenia szukać począł... potem grochu jakiego...dość rzeknąć, że i godzina nie minęła jako w kociołku nader smakowita zupa z kaszą, kapustą, kartoflami...ba...nawet i słoniny co nieco się znalazło...:) Cóż z gwoździem, zapytacie?...Ano nie wiem, pewnie  gdzie go ukradkiem, nieznacznie, z kociołka dobyto i schowiono, czy wyrzucono... ważne to, że pojadłszy do syta, leguny odpoczęli i dalej pomaszerowali, a wieś długo jeszcze zupę na gwoździu spominała...